Bài văn phân tích Đất Nước Nguyễn Đình Thi hay nhất 2023

  • Sửa nội dung
  • Hỗ trợ
  • Đánh giá bài viết

Bài văn phân tích Đất Nước Nguyễn Đình Thi hay nhất 2023

     Bài thơ Đất nước của Nguyễn Đình Thi là một tác phẩm nổi tiếng trong thơ ca kháng chiến chống Pháp của Việt Nam. Bài thơ được sáng khi đất nước đang trải qua những năm tháng chiến tranh giải phóng dân tộc. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau phân tích Đất Nước Nguyễn Đình Thi.

1. Dàn ý phân tích Đất Nước Nguyễn Đình Thi

1.1. Mở bài:

     Giới thiệu sơ lược về Nguyễn Đình Thi, nhà thơ nổi tiếng của thời kỳ kháng chiến chống Pháp và Mỹ.

     Giới thiệu bài thơ Đất nước, một trong những tác phẩm hay nhất của ông, ca ngợi tình yêu quê hương, niềm tự hào dân tộc.

1.2. Thân bài

     a. Phần 1

     Hình ảnh mùa thu Hà Nội trong ký ức (từ đầu đến… lá rơi đầy):

     Những nét đặc sắc của mùa thu Hà Nội gợi cho nhà thơ nhớ lại quê hương: sáng trong lành, gió mát, hương cốm mới, chớm rét, nắng vàng, phố xá Hà Nội => Bức tranh mùa thu sinh động, đậm chất Hà Nội nhưng cũng mang nỗi buồn của người đi xa “Người ra đi… lá rơi đầy”.

     Hình ảnh người đi với tâm trạng buồn rầu, luyến tiếc nhưng cũng quyết tâm: Người ra đi đầu không ngoảnh lại/Sau lưng thềm nắng lá rơi đầy.

     => Mùa thu Hà Nội đẹp nhưng cũng đau xót vì nhân vật phải rời xa quê hương để đi theo con đường giải phóng dân tộc khỏi ách nô lệ, khổ sở, nhục nhã.

     Mùa thu cách mạng, mùa thu tự do vui vẻ, hăng hái.

     Tiếng reo hò trước mùa thu hiện tại tự do, sung sướng.

     Mùa thu cách mạng tươi thắm, náo nhiệt: không gian nghệ thuật chuyển từ những phố dài u uất buồn thảm sang không gian núi rừng xanh tươi, đầy sức sống (rừng tre phấp phới, trời thu thay áo mới) với những âm thanh ngân nga, vang vọng; trạng thái nhân vật vui mừng, sung sướng hòa trong sự hăng hái của thiên nhiên (phấp phới, thiết tha).

     Mùa thu tự do, chủ quyền: Trời xanh đây là của chúng ta…

     Suy tư về hồn thiêng đất nước: Nước chúng ta…vọng nói về.

     => Niềm tự hào về đất nước.

     Nghệ thuật ấn tượng trong đoạn thơ: hình ảnh thơ phong phú sức gợi, câu thơ giàu tính nhạc, sử dụng hiệu quả phép điệp, giọng thơ hăng hái náo nhiệt, cảm xúc mãnh liệt…

     => Đoạn thơ thể hiện tình yêu mãnh liệt, niềm tự hào về quê hương đã được tự do, có truyền thống anh hùng, bất khuất.

     b. Phần 2

     Đất nước khốn khổ trong chiến tranh:

     Đất nước ngập trong máu và nước mắt: những cánh đồng quê chảy máu, dây thép gai xé rách trời chiều, bát cơm chan đầy nước mắt…đứa đè cổ đứa lột da.

     Đất nước bùng lên nỗi căm hờn: Từ những năm đau thương chiến đấu…căm hờn.

     Đất nước vươn lên giành lấy chiến thắng vinh quang, rực rỡ:

     Vượt qua đau thương để lao động và chiến đấu, chống lại kẻ thù: Những đêm dài hành quân nung nấu, Xiềng xích chúng bay không khóa được….lòng dân ta yêu nước thương nhà.

     Hình ảnh đất nước kì vĩ, rực rỡ, quật khởi bừng dậy giữa hiện thực rung trời chuyển đất: Ôm đất nước những người áo vải / Đã đứng lên thành những anh hùng, Nước Việt Nam từ máu lửa / Rũ bùn đứng dậy sáng lòa.

     Nghệ thuật ấn tượng trong đoạn thơ: hình ảnh sáng tạo đầy sức gợi hình gợi cảm, thủ pháp đối lập, khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn đậm nét.

     => Bức tranh đất nước được tạo nên bằng chất liệu hiện thực (đường nét tương phản đối lập).

     => Hình tượng mang tính sử thi, sự cao trào của cảm xúc, tóm lược được tư tưởng toàn bài

1.3. Kết bài:

     Nêu cảm nhận chung về đoạn thơ.

2. Phân tích Đất Nước Nguyễn Đình Thi

     Văn học nghệ thuật luôn lấy quê hương đất nước làm nguồn cảm hứng sâu sắc. Các tác giả đã dồn hết tâm tư yêu thương vào những sáng tác của mình. Trong khoảng thời gian 7 năm (từ 1948 đến 1955), nhà thơ Nguyễn Đình Thi đã tạo ra thi phẩm “Đất nước” nổi danh. Bài thơ này cho ta thấy được hình ảnh một Việt Nam dũng mãnh, bất khuất.

     Ta có thể nhận ra rằng, chủ đề của “Đất nước” được phản ánh ngay trong tên bài thơ - Tổ quốc Việt Nam của chúng ta. Bằng bút pháp tinh tế, linh hồn thi ca, tác giả đã miêu tả đất nước một cách tổng quát ở các giai đoạn khác nhau. Và điểm chung của toàn bộ bài thơ là tình cảm, niềm kiêu hãnh mãnh mẽ của người Việt dành cho quê hương hình chữ S.

     Đầu tiên, đất nước xuất hiện qua cảnh mùa thu Hà Nội xưa:

"Sáng mát trong như sáng năm xưa
Gió thổi mùa thu hương cốm mới".

     Đoạn thơ “Sáng năm xưa” mở ra bức tranh về một buổi sáng thu trong lành, mát mẻ. Gió nhè nhẹ thổi qua, mang theo hương thơm của cốm mới. Nhà thơ chỉ cần hai câu thơ đơn giản, đã khắc họa được vẻ đẹp bình yên của quê hương văn hiến. Từ đấy, anh ấy tinh tế bộc lộ nỗi nhớ “Tôi nhớ những ngày thu đã xa”. Câu thơ là sự chuyển tiếp rất trôi chảy. Nguyễn Đình Thi dẫn dắt độc giả quay về những ngày đầu kháng chiến:

"Sáng chớm lạnh trong lòng Hà Nội
Những phố dài xao xác hơi may"

     Hà Nội vào mùa thu là một bức tranh thơ lãng mạn và đáng yêu trong ký ức của nhân vật lãng mạn. Khí trời se lạnh vào buổi sáng, gió nhẹ thổi qua mang theo hơi ấm của mình. Thành phố trở nên rộng lớn hơn với “những phố dài”. Trong khung cảnh thu, con người có tâm trạng “Người đi không quay đầu/ Lá vàng rơi đầy thềm nắng sau lưng”. Nhà thơ đã thay đổi mạch thơ, tạo ra một giai điệu buồn bã và u sầu. Con người đi “không quay đầu” nhưng vẫn còn nhớ nhung, tiếc nuối những chiếc lá vàng rơi trên thềm. Bước chân vững chãi, quyết đoán nhưng trong lòng còn lưu luyến, không muốn rời xa. Như thế, khổ thơ này, nhà thơ đã gợi nhiều hơn là miêu tả. Qua đó, tạo nên một bức tranh thu cổ điển từ những không gian, hình ảnh, màu sắc, hương vị riêng biệt, mang dấu ấn của Hà Nội.

     Từ mùa thu của sự hoài niệm, Nguyễn Đình Thi đã quay trở lại với mùa thu của thực tại:

"Mùa thu nay khác rồi
Tôi đứng vui nghe giữa núi đồi
Gió thổi rừng tre phấp phới
Trời thu thay áo mới
Trong biếc nói cười thiết tha"

     Với năm chữ mỗi câu, thơ tràn đầy sức sống, như tiếng hò reo chào đón những thay đổi của quê hương. “Khác rồi” là cụm từ nhấn mạnh sự biến đổi ấy. Bây giờ, tôi được ngắm nhìn bức tranh rộng mở, với rừng tre xanh mướt, núi đồi hùng vĩ. Trong cõi thiên nhiên bát ngát, tôi - người yêu thiên nhiên cảm thấy vui mừng, hạnh phúc khi thấy mùa thu “đổi áo mới”. Không gian càng thêm sinh động với tiếng cười nói vang vọng. Dường như, niềm vui lan tỏa khắp nơi, từ cảnh sắc cho đến con người.

     Những hình ảnh tô điểm cho bức tranh đất nước rộng lớn là:

"Trời xanh đây là của chúng ta
Núi rừng đây là của chúng ta
Những cánh đồng thơm mát
Những ngả đường bát ngát
Những dòng sông đỏ nặng phù sa"

     Nhà thơ đã chuyển đổi cách gọi bản thân từ “tôi” sang “chúng ta” và dùng từ ngữ “đây là” để liệt kê những gì thuộc về quê hương, Tổ quốc: “trời xanh”, “núi rừng”, “những cánh đồng”, “những ngả đường”, “những dòng sông”. Điều này cho thấy sự vui sướng, tự hào khi dân tộc được giải phóng, nắm quyền lực trên mảnh đất của mình. Người viết cũng dùng nhiều tính từ như “xanh”, “thơm ngát”, “bát ngát”, “đỏ” để miêu tả vẻ đẹp của thiên nhiên, biểu lộ tình yêu đất nước.

     Nhà thơ đã khéo léo định nghĩa về đất nước qua những câu thơ:

"Nước chúng ta
Nước những người chưa bao giờ khuất
Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất
Những buổi ngày xưa vọng nói về"

     Cha ông ta đã xây dựng và bảo vệ nước Nam từ những đôi tay nhỏ bé. Qua ngàn năm, đất nước vẫn giữ nguyên lãnh thổ, biên giới. Đó là nhờ có những người con không chịu khuất phục, không cúi đầu trước kẻ thù. Họ là những người tạo nên một Việt Nam có truyền thống văn hóa đậm đà. Bài thơ thể hiện sự tự hào, kiêu hãnh về quê hương dũng cảm, về những giá trị cao quý, tinh hoa của dân tộc trong suốt bốn nghìn năm lịch sử.

     Bài thơ cũng diễn tả đất nước trong những năm tháng khốn khổ:

"Ôi những cánh đồng quê chảy máu
Dây thép gai đâm nát trời chiều"

     Trước mặt kẻ thù, thơ ca nói lên sự oanh liệt, mãnh liệt, đầy sự phản kháng. Chiến tranh đã hủy hoại những ruộng đồng bình yên, giàu mùa; biến nơi đây thành vùng đất đỏ máu; biến bầu trời xanh thắm thành cảnh tượng tan hoang “dây sắt gai xé rách trời tối”. Không chỉ thế, bọn giặc còn phạm những tội ác khủng khiếp “Bát cơm đầy nước mắt/ Bay còn bị giật khỏi miệng ta”. Nhìn quê hương đất nước bị tàn phá, con người không khỏi thương xót, căm ghét.

     Dù có gian nan, khổ sở vạn lần nhưng đất nước vẫn kiên cường đứng dậy:

"Từ những năm đau thương chiến tranh
Đã ngời lên nét mặt quê hương
Từ gốc lúa bờ tre hồn hậu
Đã bật lên những tiếng căm hờn"

     Tác giả tiếp tục ca ngợi sự kiên cường, dũng cảm, không ngừng đấu tranh của dân tộc ta bằng những từ ngữ “sáng rực”, “vọt lên”, “không giam nổi”, “không chôn nổi”, “đứng dậy” để thể hiện sức sống, ý chí vươn lên, không chịu khuất phục. Dù gặp bao khó khăn “nắng đốt mưa gió”, có nhiều hi sinh “mỗi bước đi mỗi bước đau” thì nhân dân Việt Nam vẫn kiên định, quyết tâm.

     Cuối cùng, tác phẩm kết thúc bằng hình ảnh:

"Súng nổ rung trời giận dữ
Người lên như nước vỡ bờ
Nước Việt Nam từ máu lửa
Rũ bùn đứng dậy sáng lòa"

     Thơ năm chữ, nhịp điệu mãnh liệt đã tạo nên âm thanh hùng tráng như bài ca chiến thắng. Đất nước hiện ra rực rỡ trên nền đất đỏ, bùn đen, giữa tiếng súng nổ vang lên. Hai câu thơ cuối là hình ảnh tổng quát, biểu tượng cho đất nước vượt qua gian khó và tỏa sáng rạng rỡ.

     Nguyễn Đình Thi đã sử dụng ngôn ngữ giàu cảm xúc, hình ảnh thơ gần gũi, quen thuộc, kết hợp hiệu quả các biện pháp tu từ như so sánh, điệp ngữ để miêu tả hình ảnh Việt Nam kiên cường, bất khuất và trung thành. Qua đó, thể hiện niềm ca ngợi, tự hào sâu sắc về đất nước đẹp đẽ, giàu truyền thống.

     Không thể chối cãi, “Đất nước” là sự hòa quyện tinh tế giữa nhiều yếu tố: chất lãng mạn với chất lý luận, cảm xúc riêng với tình cảm, tư tưởng của cả dân tộc. Đọc bài thơ, ta càng thêm kính phục Nguyễn Đình Thi - một nhà thơ tài năng, một tâm hồn uyên bác.

     Như vậy, chúng ta đã cùng nhau phân tích Đất Nước Nguyễn Đình Thi. Bài thơ là một bức tranh đa sắc màu về đất nước Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, thể hiện sự yêu nước, kiên cường, hy sinh và tin tưởng của dân tộc.

     Bài viết trên đã giải đáp thắc mắc cho các câu hỏi Phân tích Đất Nước Nguyễn Đình Thi? Dàn ý bài văn phân tích Đất Nước Nguyễn Đình Thi? Bài văn mẫu phân tích Đất Nước Nguyễn Đình Thi hay nhất?... Để cập nhật thêm các thông tin liên quan hoặc thông tin mới nhất các bạn có thể liên hệ với chúng tôi.

Liên hệ : 1900633720

Bài viết tham khảo:

Tóm tắt Chiếc lược ngà ngắn gọn hay nhất

Tổng đài Zalo

1131