Phong trào Cần Vương là gì?

Phong trào Cần Vương là gì?

     Trong lịch sử Việt Nam, có nhiều phong trào kháng chiến chống lại sự xâm lược của các thực dân ngoại bang. Một trong những phong trào đó là phong trào Cần Vương, được khởi xướng bởi vua Hàm Nghi và Tôn Thất Thuyết vào cuối thế kỷ 19. Vậy Phong trào Cần Vương là gì? Tại sao phong trào này lại được gọi là Cần Vương? Đó là những câu hỏi mà chúng ta sẽ tìm hiểu trong bài viết này.

1. Phong trào Cần Vương là gì?

     "Cần Vương" là một phong trào có ý nghĩa hỗ trợ vua giúp nước. Thực chất, phong trào Cần Vương là một tập hợp các cuộc khởi nghĩa vũ trang trải dài từ năm 1885 đến năm 1896, với sự đồng lòng với tư tưởng Cần Vương được thúc đẩy bởi vua Hàm Nghi. Tuy nhiên, quy mô của phong trào này không đồng nhất và mang tính địa phương.

2. Tác dụng của Chiếu Cần Vương

     Chiếu Cần Vương đã mở đường cho sự đoàn kết của toàn bộ nhân dân trên khắp đất nước, đều đứng lên ủng hộ vua chống lại thực dân. Lời kêu gọi đó đã tạo nên một phong trào chống Pháp mạnh mẽ trải dài khắp cả nước. Trong số những cuộc khởi nghĩa tiêu biểu, có thể kể đến Khởi nghĩa Ba Đình (Thanh Hóa) dưới sự lãnh đạo của Phạm Bành và Đinh Công Tráng, Khởi nghĩa Bãi Sậy (Hưng Yên) do Nguyễn Thiện Thuật chỉ huy, cũng như Khởi nghĩa Hương Khê (Hà Tĩnh) do Phan Đình Phùng dẫn đầu, ...

3. Nguyên nhân bùng nổ của phong trào Cần Vương

     Sau khi hiểu rõ về khái niệm phong trào Cần Vương, chúng ta sẽ khám phá sâu hơn về nguồn gốc của nó. Nguyên nhân dẫn đến sự xuất hiện của phong trào Cần Vương có nguồn gốc từ sự xây dựng ách thống trị đô hộ của thực dân Pháp trên toàn Việt Nam vào năm 1884. Dưới sự ủng hộ nhiệt tình của nhân dân, phe chủ chiến đã sẵn sàng hành động. Cuộc phản công dưới sự lãnh đạo của Nguyễn Thất Thuyết vào rạng sáng ngày mồng 05 tháng 07 năm 1885 đã diễn ra.

     Thất bại của cuộc phản công phái chủ chiến buộc vua Hàm Nghi phải sơ tán đến Quảng Trị. Lúc này, chiếu Cần Vương lần thứ nhất đã được ban hành. Chiếu Cần Vương lần thứ hai cũng được ban hành tại Ấu Sơn, Hà Tĩnh vào ngày 20 tháng 9 năm 1885. Từ đó, phong trào Cần Vương bùng nổ mạnh mẽ, khởi nguồn cho cuộc kháng chiến quyết liệt theo hướng của nó.

4. Mục tiêu và tính chất của phong trào Cần Vương là gì?

     Theo từ Hán nghĩa, "Cần Vương" được hiểu là sự hỗ trợ vua trong việc xây dựng đất nước, giúp vua vượt qua khó khăn. Chiếu Cần Vương ra đời trong bối cảnh thực dân Pháp áp đặt chế độ đàn áp lên nhân dân Việt Nam. Phong trào Cần Vương là cuộc khởi nghĩa do vua Hàm Nghi đứng đầu, mục tiêu là đối đầu với thực dân Pháp thông qua việc phổ biến chiếu Cần Vương trên toàn quốc, diễn ra từ năm 1885 đến năm 1896, với quy mô nhỏ và tính chất địa phương. Phương thức chiến đấu của phong trào Cần Vương chủ yếu là khởi nghĩa vũ trang, ít tập trung vào công tác tuyên truyền, đấu tranh trên lĩnh vực tư tưởng và chính trị, ...

     Chiếu Cần Vương của vua Hàm Nghi được soạn ra với mục đích:

     Tố cáo tội ác xâm lược của thực dân Pháp.

     Kết án sự phản bội của một số quan lại.

     Lên án tính bất hợp pháp của triều đình do Pháp tạo ra.

     Khẳng định quyết tâm kháng chiến của triều đình, dưới sự lãnh đạo của vua Hàm Nghi.

     Thúc đẩy, kêu gọi và động viên sĩ phu, văn thân, và nhân dân toàn quốc tham gia chiến dịch để giúp vua khôi phục độc lập cho quốc gia.

     Phong trào Cần Vương đã lan rộng trên diện rộng ở Bắc Kì và Trung Kì. Chiếu Cần Vương đã thức tỉnh lòng dũng cảm của nhân dân một cách mạnh mẽ. Trong số đó, có những cuộc khởi nghĩa nổi bật như Khởi nghĩa Ba Đình (Thanh Hóa) do Phạm Bành - Đinh Công Tráng lãnh đạo, khởi nghĩa Bãi Sậy (Hưng Yên) do Nguyễn Thiện Thuật lãnh đạo, khởi nghĩa Hương Khê (Hà Tĩnh) do Phan Đình Phùng lãnh đạo, ... nhằm kêu gọi nhân dân trên cả nước tham gia vào cuộc chiến chống lại thực dân Pháp.

     Chiếu Cần Vương đã ảnh hưởng đến giới văn thân và sĩ phu yêu nước. Nhóm này, nằm trong tầng lớp trí thức phong kiến, đối diện với mâu thuẫn giữa "trung quân" và " ái quốc" trước khi chiếu Cần Vương xuất hiện. Nhờ chiếu Cần Vương, mâu thuẫn trong tư tưởng của họ được giải quyết, tạo điều kiện cho tinh thần yêu nước, hỗ trợ vua cứu nước, nên họ tích cực tham gia phong trào.

     Chiếu Cần Vương cũng đã gây ảnh hưởng đến quần chúng nhân dân. Mặc dù không nằm trong tầng lớp trí thức phong kiến, nhưng lòng yêu nước của nhân dân rất sâu sắc. Họ sẵn sàng chiến đấu chống Pháp ngay cả khi triều đình không tổ chức hoặc kêu gọi. Với sự xuất hiện của chiếu Cần Vương, họ được tập hợp mạnh mẽ hơn, nên tham gia đầy đủ hơn, sôi nổi hơn, ...

     Tóm lại, tính chất của phong trào Cần Vương là một phong trào yêu nước chống Pháp, mặc dù bị chi phối bởi tư tưởng phong kiến (vì mục tiêu của phong trào là giúp vua chống Pháp và khôi phục vương triều phong kiến).

5. Ý nghĩa của phong trào Cần Vương

     Cuối thế kỷ 19, nhân dân Việt Nam đã nổ ra phong trào Cần Vương, là phong trào chống lại sự xâm lược của thực dân Pháp và sự phản bội của triều đình phong kiến. Phong trào đã lan rộng khắp các vùng, thể hiện tinh thần anh hùng, không khuất phục của dân tộc ta. Mặc dù phong trào không thành công nhưng đã góp phần làm giàu truyền thống yêu nước, đấu tranh giải phóng của dân tộc Việt Nam.

     Phong trào đã để lại những bài học quan trọng cho sự nghiệp giành và bảo vệ độc lập dân tộc sau này. Những bài học đó bao gồm:

     Xây dựng căn cứ địa kháng chiến.

     Tổ chức và xây dựng lực lượng chiến đấu.

     Phối hợp nhiều hình thức, phương pháp đấu tranh

     Đường lối lãnh đạo đúng đắn, thống nhất.

     Qua những nội dung đã trình bày, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về ý nghĩa của phong trào Cần Vương là gì. Phong trào Cần Vương đã để lại những dấu ấn sâu sắc trong lịch sử dân tộc, làm nền tảng cho các phong trào cách mạng sau này. Đó cũng là một minh chứng cho sự đoàn kết và quyết tâm của nhân dân Việt Nam trong việc bảo vệ độc lập và chủ quyền của Tổ quốc. Để biết thêm nhiều thông tin hay và bổ ích, hãy liên hệ đến chúng tôi.

Liên hệ : 1900633720

Bài viết tham khảo:

Lòng yêu nước là gì? Biểu hiện của lòng yêu nước

Tổng đài Vimo