Du lịch cộng đồng là gì? Hình thức, đặc điểm và tác động?

Du lịch cộng đồng là gì? Hình thức, đặc điểm và tác động?

     Du lịch cộng đồng là gì? Du lịch cộng đồng là loại du lịch đang được nhà nước quan tâm trong những năm gần đây. Loại du lịch này giúp kinh tế, xã hội tại những địa phương nghèo, kém phát triển đặc biệt là những địa phương ở vùng sâu, vùng xa. Hãy cùng chúng mình tìm hiểu về loại hình du lịch này ngay nhé!

1. Khái niệm du lịch cộng đồng là gì? 

     Trước khi tiếp cận du lịch cộng đồng, chỉ từ tên gọi của nó, ta có thể hình dung rằng đây là một loại du lịch mà hoạt động này tương tác mật thiết với một cộng đồng dân cư cụ thể. Để hiểu về loại hình du lịch này, ta cần có một cái nhìn tổng quan về du lịch.

     Theo Tổ chức Du lịch Thế giới, du lịch được hiểu là việc đi đến một địa điểm khác ngoài nơi cư trú thường xuyên với mục đích không phải để làm kinh doanh, tức không phải để làm việc hay kiếm tiền.

     Theo Quy định Khoản 15 Điều 3 Luật Du lịch năm 2017 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2018), du lịch cộng đồng là một loại hình du lịch phát triển dựa trên các giá trị văn hóa của cộng đồng, được quản lý, tổ chức và hưởng lợi bởi cộng đồng dân cư.

     Nhìn chung, du lịch cộng đồng có thể được hiểu đơn giản như sau: Đây là một hoạt động du lịch mà cộng đồng dân cư tham gia, trong đó cộng đồng địa phương tham gia vào chuỗi cung ứng và quản lý du lịch. Loại hình này phát triển dựa trên văn hóa của cộng đồng, được quản lý, tổ chức và hưởng lợi bởi cộng đồng dân cư.

     Hiện nay, du lịch cộng đồng được xem là một loại hình du lịch hấp dẫn du khách bởi sự gần gũi và chân thực mà nó mang lại. Du khách khi đến đây sẽ được mọi người địa phương mời đến các làng, bản, nơi người dân bản địa sinh sống. Tại đây, họ sẽ được người dân bản địa cung cấp chỗ ở và thưởng thức các món ăn dân dã, đặc sản địa phương. Ngoài ra, du khách còn có cơ hội trải nghiệm cuộc sống của người dân bản địa thông qua các hoạt động hàng ngày, giúp khám phá và hiểu thêm về giá trị văn hóa và truyền thống địa phương. Đồng thời, chi tiêu của du khách khi đến đây cũng là nguồn thu nhập giúp cải thiện cuộc sống và đóng góp vào phát triển kinh tế bền vững cho cộng đồng địa phương.

     Ngoài ra, du lịch cộng đồng còn giúp bảo vệ tài nguyên môi trường sinh thái và tôn vinh những nét văn hóa đặc biệt của địa phương...

     Loại hình du lịch này đã được chú ý và khuyến khích phát triển bởi chính phủ trong những năm gần đây, và mô hình du lịch cộng đồng đang mở rộng nhanh chóng và có xu hướng cải tiến để đáp ứng đủ nhu cầu của khách hàng, đồng thời vẫn giữ nguyên với mục tiêu phát triển bền vững.

     Nếu bạn quan tâm đến du lịch cộng đồng, bạn có thể tìm hiểu về các cộng đồng hoặc vùng đất cụ thể nơi mà du lịch cộng đồng được thực hiện. Các cộng đồng này thường có các dự án du lịch cộng đồng, trong đó du khách có thể tham gia vào các hoạt động như trồng cây, trồng trọt, tham gia vào các công việc xã hội, học hỏi văn hóa địa phương, và tương tác với người dân địa phương. Điều quan trọng là đảm bảo rằng du lịch cộng đồng được thực hiện một cách tôn trọng và có lợi cho cả cộng đồng và du khách.

2. Các hình thức du lịch cộng đồng phổ biến

     Du lịch cộng đồng là một mô hình du lịch đa dạng và phong phú, bao gồm nhiều loại hình khác nhau phụ thuộc vào địa hình, lịch sử, và thiên nhiên của địa phương. Dưới đây là một số hình thức du lịch cộng đồng phổ biến hiện nay:

Du lịch sinh thái:

     Đây là hình thức du lịch diễn ra trong khu vực tự nhiên, kết hợp tìm hiểu văn hóa và xã hội địa phương, và luôn quan tâm đến môi trường. Du lịch sinh thái đóng góp vào việc phát triển du lịch bền vững thông qua sự tham gia của các đại diện quản lý môi trường.

Du lịch văn hóa:

     Đây là loại hình du lịch dựa trên nét văn hóa, lịch sử và khảo cổ học của địa phương. Du khách sẽ có cơ hội tìm hiểu văn hóa đặc trưng của vùng miền và khám phá những sự kiện lịch sử quan trọng và những tác phẩm khảo cổ từ thời xa xưa của vùng đó. Ví dụ về du lịch văn hóa là các chương trình khảo cổ học, tham quan các địa điểm tôn giáo nổi tiếng hoặc trải nghiệm cuộc sống địa phương tại một ngôi làng dân tộc thiểu số.

Du lịch nông nghiệp:

     Đây là một hình thức du lịch tại các khu vực nông nghiệp như vườn cây ăn trái, trang trại thảo dược, trang trại động vật hoặc trang trại nông lâm kết hợp, đã được chuẩn bị để phục vụ du khách. Du khách có thể xem hoặc tham gia vào các hoạt động nông nghiệp của địa phương mà không gây ảnh hưởng đến hệ sinh thái hoặc năng suất của gia đình chủ nhà.

Du lịch bản địa:

     Đây là loại hình du lịch cho phép người dân bản địa hoặc dân tộc thiểu số tham gia trực tiếp vào hoạt động du lịch bằng cách tận dụng tài nguyên địa phương như nhà ở, đồ ăn và công việc. Mô hình này thu hút khách du lịch bởi sự bình dị và chân thực của cuộc sống ở vùng quê.

Du lịch làng:

     Tương tự như du lịch bản địa, du lịch làng là mô hình du lịch mà du khách sẽ đến các ngôi làng truyền thống nông thôn của dân tộc Việt Nam hoặc các làng truyền thống nghề nghiệp. Tại đây, du khách sẽ tham gia vào cuộc sống nông thôn, trải nghiệm công việc truyền thống của người dân địa phương. Ví dụ như du lịch làng nghề Gốm sứ Bát Tràng, du khách không chỉ được ngắm nhìn những tác phẩm gốm nghệ thuật mà còn tham gia vào quá trình chế tạo những tác phẩm này dưới scựu hướng dẫn và hướng dẫn của các nghệ nhân tại làng nghề đó.

3. Những tác động của du lịch cộng đồng

Tác động tích cực:

     Du lịch cộng đồng tạo cơ hội việc làm cho người dân địa phương, đặc biệt là ở những vùng sâu, vùng xa với kinh tế và xã hội còn lạc hậu.

     Phát triển kinh tế địa phương thông qua việc bán sản phẩm và cung cấp dịch vụ, tận dụng tối đa nguồn lực địa phương để thu lợi nhuận.

     Đóng góp vào bảo tồn và phát triển ngành du lịch, với sự quan tâm từ nhà nước và cộng đồng.

     Mở rộng thị trường cho hàng hoá và dịch vụ địa phương.

     Nâng cao hình ảnh của địa phương và quốc gia.

     Giúp các nước nghèo tham gia vào nền kinh tế toàn cầu và giảm đói nghèo.

Tác động tiêu cực:

     Tăng chi phí sinh hoạt và giá đất, gây phá vỡ môi trường tự nhiên, ô nhiễm và gây ra rác thải, tiếng ồn và tắc nghẽn giao thông.

     Gia tăng các tệ nạn xã hội như tội phạm do sự tập trung đông người và dễ dàng thực hiện tội phạm như móc túi, cướp giật.

     Gây mất bản sắc cộng đồng và suy giảm giá trị văn hóa.

     Lưu ý: Các tác động tích cực và tiêu cực của du lịch cộng đồng có thể thay đổi tùy thuộc vào cách triển khai và quản lý của cộng đồng và chính quyền địa phương.

4. Xu hướng phát triển du lịch cộng đồng hiện nay? 

     Phát triển du lịch cộng đồng với mục tiêu phát triển kinh tế địa phương cần theo hướng bền vững. Điều này đòi hỏi sự phát triển dựa trên nhu cầu của thị trường mà không gây tổn hại cho khả năng đáp ứng nhu cầu của thế hệ sau.

     Thực tế, điều này nhấn mạnh tới trách nhiệm của phát triển du lịch đối với tài nguyên thiên nhiên và các giá trị văn hóa. Quản lý du lịch cần được định hướng theo một phương châm hài hòa, kết hợp giữa nhu cầu hiện tại và tương lai, cả trong việc tổ chức sản xuất du lịch và tiêu thụ dịch vụ du lịch. Mục tiêu là bảo tồn, tái tạo và phát triển tài nguyên tự nhiên, bảo vệ và tôn vinh bản sắc văn hóa dân tộc và những giá trị truyền thống.

     Yếu tố cốt lõi của sự bền vững là sự cân bằng:

     Cân bằng giữa cung và cầu trong hiện tại và tương lai.

     Cân bằng giữa số lượng và chất lượng của sự phát triển du lịch cộng đồng.

     Cân bằng giữa thu hút khách du lịch quốc tế và khách du lịch nội địa trong từng giai đoạn nhất định.

     Cân bằng giữa khai thác du lịch và bảo vệ các tài nguyên du lịch cộng đồng.

     Cân bằng giữa yêu cầu phát triển và khả năng quản lý hiện tại và tương lai.

Lời kết

     Trên đây là những chia sẻ của chúng mình xung quanh khái niệm du lịch cộng đồng là gì. Hy vọng rằng những chia sẻ trên sẽ hữu ích đối với bạn đọc. Để biết thêm nhiều thông tin hay và bổ ích, hãy liên hệ đến chúng tôi.

Liên hệ : 1900633720

Bài viết tham khảo:

Trung du là gì? Đặc điểm của miền trung du và miền núi Bắc Bộ

Tổng đài Mitsubishi