Áp thấp nhiệt đới là gì? Nguyên nhân hình thành nên áp thấp nhiệt đới?

Áp thấp nhiệt đới là gì? Nguyên nhân hình thành nên áp thấp nhiệt đới?

     Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường nghe thấy những thuật ngữ như áp thấp nhiệt đới, bão nhiệt đới, cơn lốc xoáy,… Những hiện tượng này đều liên quan đến sự biến đổi của khí quyển trên Trái Đất, ảnh hưởng đến thời tiết và khí hậu của các vùng lãnh thổ. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về áp thấp nhiệt đới là gì? Nguyên nhân hình thành và cách phòng tránh những tác hại của nó.

1. Áp thấp nhiệt đới là gì?

     Theo định nghĩa của Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO), áp thấp nhiệt đới là một vùng xoáy khí quyển có trục dọc gần như thẳng đứng, có gió xoáy quanh trung tâm áp thấp, có nhiệt độ cao ở trung tâm và giảm dần ra ngoài.

     Áp thấp nhiệt đới có đường kính từ vài trăm đến vài nghìn km, có tốc độ gió từ 17 đến 62 km/h (tương ứng với cấp 6-7 trong thang Beaufort). Nếu tốc độ gió vượt quá 63 km/h, áp thấp nhiệt đới sẽ phát triển thành bão nhiệt đới. Nếu tốc độ gió vượt quá 118 km/h, bão nhiệt đới sẽ phát triển thành bão lớn (typhoon, hurricane, cyclone).

2. Nguyên nhân hình thành áp thấp nhiệt đới

     Áp thấp nhiệt đới thường hình thành ở những vùng biển nhiệt đới hoặc cận nhiệt đới, có khí hậu ẩm ướt và nóng. Để hình thành được áp thấp nhiệt đới, cần có các điều kiện thuận lợi như sau:

     Nhiệt độ mặt biển phải cao hơn 26.5°C để cung cấp năng lượng cho sự bay hơi của hơi nước.

     Có sự chênh lệch khí áp giữa các vùng không khí xung quanh, tạo ra sự chuyển dịch của không khí từ áp cao sang áp thấp.

     Có sự ảnh hưởng của lực Coriolis do Trái Đất tự quay, làm cho không khí chuyển dịch bị lệch hướng và tạo ra hiện tượng xoáy. Lực Coriolis càng mạnh khi càng xa xích đạo và càng yếu khi càng gần xích đạo.

     Có sự phối hợp giữa các lớp không khí ở các tầng cao và thấp trong khí quyển. Các lớp không khí ở tầng cao phải có xu hướng di chuyển đi xa trung tâm áp thấp để tạo ra không gian cho không khí ở tầng thấp bốc lên. Các lớp không khí ở tầng thấp phải có xu hướng di chuyển vào trung tâm áp thấp để duy trì sự xoáy.

     Khi các điều kiện trên được thỏa mãn, áp thấp nhiệt đới sẽ hình thành và phát triển. Áp thấp nhiệt đới có thể tồn tại từ vài ngày đến vài tuần, tùy thuộc vào sự cung cấp năng lượng và sự can thiệp của các yếu tố khác. Áp thấp nhiệt đới có thể di chuyển theo các hướng khác nhau, tùy thuộc vào sự ảnh hưởng của các dòng khí quyển. Áp thấp nhiệt đới sẽ tan rã khi gặp các yếu tố ngăn cản như: nhiệt độ mặt biển giảm, không khí khô, gió cát bão, đất liền,…

3. Ảnh hưởng của áp thấp nhiệt đới

     Áp thấp nhiệt đới là một hiện tượng thời tiết nguy hiểm, có thể gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực cho con người và môi trường. Một số tác hại của áp thấp nhiệt đới là:

     Gây ra gió mạnh, sóng lớn, mưa lớn, dông sét, lốc xoáy,… ảnh hưởng đến hoạt động của người dân trên biển và trên bờ.

     Gây ra lũ lụt, sạt lở đất, ngập úng, xói mòn bờ biển,… gây thiệt hại về người và tài sản, làm gián đoạn giao thông, viễn thông, điện lực,…

     Gây ra sự biến đổi của khí hậu và môi trường sinh thái, ảnh hưởng đến sự phát triển của nông nghiệp, công nghiệp, du lịch,…

     Một ví dụ của ảnh hưởng nặng nề của áp thấp nhiệt đới đối với Việt Nam là vụ lũ lụt tàn khốc ở miền Trung năm 2020. Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, từ tháng 10 đến tháng 11 năm 2020, miền Trung đã phải chịu đựng 13 cơn bão và áp thấp nhiệt đới liên tiếp, gây ra những trận mưa lớn kéo dài, lũ quét, sạt lở đất và ngập lụt.

     Tổng thiệt hại do thiên tai gây ra cho kinh tế - xã hội ước tính khoảng 30.000 tỷ đồng. Hơn 240 người thiệt mạng hoặc mất tích, hàng triệu người bị ảnh hưởng. Nhiều công trình giao thông, thủy lợi, nhà cửa, trường học, bệnh viện bị hư hỏng nặng nề.

4. Biện pháp phòng tránh tác hại của áp thấp nhiệt đới

     Để phòng tránh và giảm thiểu những tác hại của áp thấp nhiệt đới, chúng ta cần có những biện pháp sau:

     Theo dõi thường xuyên thông tin dự báo thời tiết của các cơ quan chức năng để kịp thời ứng phó với các tình huống xấu.

     Thực hiện các biện pháp bảo vệ an toàn cho người và tài sản trước khi áp thấp nhiệt đới đổ bộ. Như: cắt điện, dọn dẹp vật dụng trong nhà và ngoài trời, di dời người và gia súc ra khỏi vùng nguy hiểm,…

     Thực hiện các biện pháp cứu trợ và khắc phục hậu quả sau khi áp thấp nhiệt đới qua. Như: cứu hộ người bị nạn, cung cấp lương thực, thuốc men, diệt khuẩn môi trường, khôi phục giao thông, viễn thông,…

     Thực hiện các biện pháp phòng ngừa và giảm nhẹ rủi ro thiên tai. Như: xây dựng công trình chống lũ lụt, xói mòn bờ biển, trồng rừng bảo vệ, nâng cao ý thức và kỹ năng ứng phó với thiên tai cho người dân,…

     Tóm lại, áp thấp nhiệt đới là một hiện tượng thời tiết phổ biến ở vùng biển nhiệt đới, được hình thành do sự đối lưu không khí ở vùng xích đạo. Hiểu biết về áp thấp nhiệt đới rất quan trọng để giúp chúng ta dự báo thời tiết và đưa ra các biện pháp phòng chống thiên tai hiệu quả.

     Trên đây là những giải đáp cho các câu hỏi Áp thấp nhiệt đới là gì? Nguyên nhân hình thành nên áp thấp nhiệt đới? Ảnh hưởng của áp thấp nhiệt đới? Biện pháp phòng tránh tác hại của áp thấp nhiệt đới?... Để cập nhật thêm các thông tin liên quan hoặc thông tin mới nhất các bạn có thể liên hệ với chúng tôi.

     Liên hệ : 1900633720

Bài viết tham khảo: Bác sỹ Thú y là gì? Tổng đài EMS