Vì sao núi lửa phun trào? Nguyên nhân và ảnh hưởng?
Núi lửa là gì? Vì sao núi lửa phun trào? Ảnh hưởng tiêu cực của hiện tượng núi lửa phun trào? Lợi ích của hiện tượng núi lửa phun trào?...
Vì sao núi lửa phun trào? Nguyên nhân và ảnh hưởng?
Bạn đang tìm hiểu về núi lửa phun trào, một hiện tượng tự nhiên đầy hấp dẫn và bí ẩn? Bạn muốn biết vì sao núi lửa phun trào và ảnh hưởng của núi lửa đến Trái Đất? Bài viết này sẽ giúp bạn giải đáp những thắc mắc đó một cách chi tiết và dễ hiểu. Hãy cùng theo dõi nhé!
1. Núi lửa là gì?
Núi lửa là núi có miệng ở đỉnh, từ đó các chất khoáng nóng chảy với nhiệt độ và áp suất cao bị phun ra ngoài. Các chất khoáng này được gọi là dung nham. Dung nham chính là các khoáng chất, đá nóng chảy trào ra từ núi lửa trong quá trình phun trào. Khi phun trào từ núi lửa, dung nham có dạng lỏng và nhiệt độ khoảng 700°C đến 1.200°C.
Núi lửa có thể hình thành trên mặt đất hoặc dưới biển. Núi lửa trên mặt đất thường có hình dạng như một hình nón, với miệng phun trào ở đỉnh. Núi lửa dưới biển thường có hình dạng như một sống núi, với miệng phun trào ở ngọn. Ngoài ra, còn có những loại núi lửa khác như núi lửa bùn hay núi lửa băng.
2. Vì sao núi lửa phun trào?
Núi lửa phun trào là hiện tượng Magma nằm sâu dưới lòng đất thông qua các vết nứt lục địa tuôn trào ra bên ngoài. Magma là các loại đất đá do tác động của nhiệt độ cao dưới lòng đất sâu mà bị nóng chảy.
Nguồn gốc của magma có thể do sự tan chảy của lớp manti, là lớp khoáng chất dày khoảng 2.900 km bao quanh lõi Trái Đất. Lớp manti được chia thành hai phần: manti thượng và manti hạ. Manti thượng có thể tan chảy do ba nguyên nhân chính: giải phóng áp suất, thêm nước, hoặc thêm nhiệt.
Giải phóng áp suất: Khi các mảnh vỏ Trái Đất di chuyển và tách xa nhau, áp suất ở manti thượng giảm đi, khiến cho các khoáng chất trong đó tan chảy dễ dàng hơn. Đây là nguyên nhân chính của sự hình thành các sống núi giữa đại dương, như là sống núi giữa Đại Tây Dương.
Thêm nước: Khi các mảnh vỏ Trái Đất di chuyển và va vào nhau, một mảnh sẽ bị xô xuống dưới manti. Mảnh vỏ này mang theo nước và các chất hữu cơ khác, khiến cho điểm tan chảy của manti thượng giảm xuống. Đây là nguyên nhân chính của sự hình thành các vòng lửa xung quanh Thái Bình Dương.
Thêm nhiệt: Khi có sự trao đổi nhiệt giữa lớp manti và lớp lõi, có thể tạo ra những dòng chảy nóng chảy trong manti. Những dòng chảy này có thể đẩy lên trên và tạo ra các điểm nóng, như là Hawaii.
Khi magma được tạo ra, nó sẽ có xu hướng di chuyển lên trên do mật độ nhỏ hơn so với đá xung quanh. Magma sẽ tìm kiếm các vết nứt hoặc các khe hở trong vỏ Trái Đất để thoát ra. Khi magma tiếp xúc với không khí hoặc nước, nó sẽ bị làm mát và đông cứng, tạo thành dung nham. Nếu dung nham tích tụ đủ nhiều, nó sẽ tạo thành núi lửa.
3. Ảnh hưởng của núi lửa phun trào
Núi lửa phun trào có thể tạo nên nhiều mối nguy hiểm, không chỉ trong khu vực lân cận của vụ phun trào. Một số mối nguy hiểm chính là:
Dung nham: Dung nham là chất lỏng nóng chảy có thể chảy rất nhanh và xa, thiêu đốt hoặc phá hủy mọi thứ trên đường đi. Dung nham cũng có thể gây ra các vụ cháy rừng, làm nổ các ống dẫn khí hoặc dầu, hoặc gây ngập lụt khi chảy vào các con sông hoặc hồ.
Tro núi lửa: Tro núi lửa là những hạt nhỏ của đá và khoáng chất bị bắn ra từ miệng núi lửa. Nó có thể gây ra các vấn đề về hô hấp, mắt, da cho con người và động vật. Tro núi lửa cũng có thể làm giảm tầm nhìn, gây ra tai nạn giao thông, làm hỏng máy móc, hoặc làm sập mái nhà do trọng lượng quá nặng.
Khí núi lửa: Khí núi lửa là các khí được giải phóng từ magma hoặc dung nham. Một số khí núi lửa rất độc hại, như là sulfur dioxide, carbon dioxide, hydrochloric acid, hoặc fluorine. Khí núi lửa có thể gây ngạt thở, ho, khó thở, hoặc tử vong cho con người và động vật. Khí núi lửa cũng có thể gây ra hiện tượng mưa axit, làm ăn mòn đất đá và hủy hoại sinh vật sống.
Sóng thần: Sóng thần là những con sóng cao và mạnh do các vụ phun trào dưới biển, các vụ sạt lở hay các vụ sụp đổ của núi lửa gây ra. Sóng thần có thể lan rộng ra xa và gây ra thiệt hại lớn cho các bờ biển và các khu dân cư ven biển.
Lava bomb: Lava bomb là những mảnh dung nham bị bắn ra từ miệng núi lửa khi phun trào. Chúng có thể có kích thước từ vài cm đến vài m. Lava bomb có thể gây ra các vết bỏng, thương tích, hoặc tử vong cho con người và động vật. Ngoài ra, chúng cũng có thể làm hỏng các công trình xây dựng, cây cối, hoặc các phương tiện giao thông.
Ngoài những mối nguy hiểm trên, núi lửa phun trào cũng có thể tạo nên những ảnh hưởng tích cực, như là:
Tạo ra đất đai màu mỡ: Dung nham và tro núi lửa chứa nhiều khoáng chất và dinh dưỡng có lợi cho sự sinh trưởng của cây cối. Nhiều vùng đất được hình thành từ dung nham và tro núi lửa trở thành những vùng nông nghiệp phát triển, như là Iceland, Hawaii, hoặc Indonesia.
Tạo ra các hòn đảo mới: Khi dung nham chảy ra từ các vết nứt dưới biển, nó sẽ làm mát và đóng rắn, tạo thành những hòn đảo mới. Một ví dụ nổi tiếng là quần đảo Hawaii, được hình thành từ các điểm nóng dưới biển.
Tạo ra các nguồn năng lượng tái tạo: Nhiệt độ cao của dung nham và khí núi lửa có thể được sử dụng để tạo ra điện, gọi là năng lượng địa nhiệt. Năng lượng địa nhiệt là một nguồn năng lượng sạch, bền vững, và ít gây ra ô nhiễm.
Tạo ra các cảnh quan thiên nhiên đẹp: Núi lửa phun trào có thể tạo ra những hình ảnh ấn tượng và độc đáo, như là các dòng dung nham chảy, các mây tro bốc cao, hay các hồ nước trong miệng núi lửa. Nhiều khu vực có núi lửa phun trào trở thành điểm du lịch thu hút khách, như là Yellowstone, Vesuvius, hoặc Fuji.
Kết luận
Núi lửa phun trào là một hiện tượng tự nhiên vô cùng thú vị và phức tạp. Nó cho chúng ta thấy sức mạnh khủng khiếp của Trái Đất, cũng như sự biến đổi liên tục của bề mặt hành tinh. Núi lửa phun trào có thể gây ra những thiệt hại to lớn cho con người và môi trường, nhưng cũng có thể mang lại những lợi ích quý giá. Hiểu được vì sao núi lửa phun trào và ảnh hưởng của núi lửa phun trào sẽ giúp chúng ta có thể ứng phó và khai thác tốt hơn những nguồn tài nguyên này. Để cập nhật thêm các thông tin liên quan hoặc thông tin mới nhất các bạn có thể liên hệ với chúng tôi.
Liên hệ : 1900633720
Bài viết tham khảo:
Tại sao mưa axit gây hại cho môi trường?
- Ngày: